Άρθρα

«Κλειδί» οι Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού για Υψηλούς Ρυθμούς Βιώσιμης Ανάπτυξης

Αναμφίβολα οι προοπτικές για τον ελληνικό τουρισμό πριν από την εμφάνιση της πανδημίας COVID-19 ήταν θετικές και η ελληνική οικονομία προσδοκούσε  ουσιαστική «υποστήριξη» από τον τομέα αυτό. Όμως ο ελληνικός τουρισμός, αλλά και ο ευρωπαϊκός και ο παγκόσμιος τουρισμός, δέχθηκε σημαντικό πλήγμα, μετά τις έκτακτες συνθήκες που διαμορφώθηκαν από την αποφυγή διασυνοριακών μετακινήσεων, τις απαγορεύσεις και την πανδημία. Τα περιοριστικά μέτρα που επιβλήθηκαν και οδήγησαν στη διακοπή των ταξιδιών και των δραστηριοτήτων του τουρισμού επηρέασαν τις διεθνείς εισπράξεις, με την Ελλάδα όμως να διατηρεί τη θέση της μεταξύ των πιο δημοφιλών Μεσογειακών προορισμών. Παρόλα αυτά, οι διεθνείς ταξιδιωτικές εισπράξεις παρέμειναν χαμηλές, λόγω των συνεχιζόμενων δυσκολιών στις διακρατικές μετακινήσεις εξαιτίας της πανδημίας.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το 2020 οι ταξιδιωτικές εισπράξεις μη κατοίκων διαμορφώθηκαν σε 4,3 δισεκ. ευρώ, έναντι 18,2 δισεκ. ευρώ το 2019 και δεν ξεπέρασαν το 24% των αντίστοιχων μεγεθών του 2019. Οι αφίξεις μη κατοίκων το 2020 ήταν μειωμένες κατά 76,5% έναντι του 2019. Η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση από την ΕΕ σημείωσε μικρότερη πτώση (73,6%) από ό,τι η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση από χώρες εκτός ΕΕ (81%). Αντίστοιχα, και οι ταξιδιωτικές εισπράξεις από την ΕΕ μειώθηκαν λιγότερο (71%) από ό,τι οι ταξιδιωτικές εισπράξεις από χώρες εκτός ΕΕ (82%). Παρατηρείται επίσης ότι κατά το β΄ τρίμηνο του 2020 οι αφίξεις και οι ταξιδιωτικές εισπράξεις μη κατοίκων σχεδόν μηδενίστηκαν, ενώ κατά το γ΄ τρίμηνο του 2020, που αποτελεί την αιχμή της τουριστικής περιόδου, οι αφίξεις και οι ταξιδιωτικές εισπράξεις μη κατοίκων ήταν μειωμένες κατά 77,4% και 74% αντίστοιχα σε σύγκριση με το ίδιο διάστημα του 2019.

Σύμφωνα με τα οριστικά στοιχεία Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2020 από την Έρευνα Συνόρων της Τράπεζας της Ελλάδος, στην περιφέρεια Αττικής (η οποία την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2020 συγκέντρωσε το 27% των εισπράξεων και το 25% των επισκέψεων), σημειώθηκε η μικρότερη απώλεια επισκέψεων και ταξιδιωτικών εισπράξεων, κατά 61,9% και 63,3% αντίστοιχα, ενώ στις νησιωτικές περιφέρειες Κρήτης - Ιονίων Νήσων και Νοτίου Αιγαίου (Κυκλάδων και Δωδεκανήσων), που αποτελούν δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί, η απώλεια συνολικά ήταν 82% και 81,8%, αντίστοιχα.

Για το έτος 2021, ο ελληνικός τουρισμός αναμένεται να έχει καλύτερες επιδόσεις σε σχέση με το 2020, με κρίσιμες παραμέτρους να αποτελούν τα δεδομένα των εμβολιασμών της κάθε χώρας, τα επιδημιολογικά δεδομένα και η τυχόν αυστηροποίηση των περιοριστικών μέτρων στις τουριστικές αγορές της Ελλάδος. Εκτός δυσάρεστων απροόπτων από το επιδημιολογικό μέτωπο, εκτιμάται ότι η εξομάλυνση της κατάστασης σχετικά με τους εμβολιασμούς, τα περιοριστικά μέτρα και τα τεστ έως τον Απρίλιο του 2021 θα είναι καίριας σημασίας και θα συντελέσουν στην μερική ανάκαμψη της ζήτησης ταξιδιωτικών υπηρεσιών.

​​​​​​​
Μία από τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού με δυναμική άνθισης στην Ελλάδα είναι ο ιατρικός τουρισμός ή τουρισμός υγείας. Ο ιατρικός τουρισμός αποτελεί ένα προσοδοφόρο πεδίο ανάπτυξης και οικονομικής ευημερίας και εξελίσσεται ταχέως και συνεχώς σε παγκόσμιο επίπεδο. Στην Ελλάδα ο ιατρικός τουρισμός μπορεί να κινηθεί στους τομείς της της ορθοπεδικής θεραπείας και αποκατάστασης, της αιμοκάθαρσης, της οφθαλμολογίας, της πλαστικής/αισθητικής χειρουργικής, της οδοντιατρικής, της εξωσωματικής και υποβοηθούμενης γονιμοποίησης, των μεταμοσχεύσεων και της καρδιοχειρουργικής, της θεραπείας καρκίνου, ενώ βασικοί ανταγωνιστές ως προορισμοί ιατρικού τουρισμού είναι η Σιγκαπούρη, η Ινδία, η Βραζιλία, η Ταϊλάνδη, το Μεξικό, η Κόστα Ρίκα, η Ουγγαρία, η Τουρκία και το Ισραήλ. Αγορές-στόχοι για την Ελλάδα πρέπει να είναι η Κεντρική και Δυτική Ευρώπη, η Ανατολική Ευρώπη, η Ρωσία, οι χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής.

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, το μέγεθος του ιατρικού τουρισμού το 2020 εκτιμάται στα 10,1 δισεκ. δολάρια και υπάρχουν εκτιμήσεις για αναμενόμενο ρυθμό ανάπτυξης πάνω από 12,1% σε ετήσια βάση μεταξύ 2021 και 2027. Τα μεγέθη αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε εκτίναξη της παγκόσμιας αγοράς ιατρικού τουρισμού, καθώς όλο και περισσότεροι αναζητούν νέες θεραπείες, χαμηλότερο κόστος ή καλύτερη ποιότητα περίθαλψης σε άλλη χώρα. Συμπερασματικά, η δημιουργία ισχυρού brand και φήμης της Ελλάδας ως ελκυστικού προορισμού ιατρικού τουρισμού είναι κρίσιμη για την επιτυχία μιας τέτοιας στρατηγικής. Εφόσον ο ιατρικός τουρισμός έδωσε την ευκαιρία σε χώρες εντελώς διαφορετικού προφίλ να εξελιχθούν σε σημαντικούς ιατρικούς προορισμούς, πώς είναι δυνατόν η Ελλάδα να στερηθεί του μεριδίου αγοράς που της ανήκει και της αξίζει.

εικόνα widget